Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Cumhuriyet tarihinin en büyük sosyal konut hamlesi olan “İlk Evim, İlk İş Yerim Projesi” İlk Temel Atma Töreni’ne katılarak vatandaşlara hitap etti.
Törendeki konuşmasına, kendisini dinleyenleri selamlayarak başlayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, bugün gazi başkent Ankara’nın güzel ilçesi Sincan’da, Türkiye’nin en büyük konut, iş yeri ve arsa kampanyasının ilk temel atma törenini gerçekleştireceklerini belirtti.
Türkiye’nin 2. Dünya Savaşı sonrası plansız, programsız ve oldukça hızlı bir şehirleşme sürecine girdiğini hatırlatan Cumhurbaşkanı Erdoğan, köylerden ilçe ve il merkezlerine, bilhassa büyükşehirlere yönelen göçü yönetecek vizyon olmayınca, ortaya gecekonduların ve sağlıksız beton yığınlarından oluşan yerleşim alanlarının çıktığını söyledi.
Bir yandan hızla artan nüfusun konut ihtiyacı yeterince karşılanamazken, diğer yandan inşa edilen yapıların teknik kontrolünün yapılamadığına dikkat çeken Cumhurbaşkanı Erdoğan, bu sağlıksız yapılaşma nedeniyle her depremde yüreklerin ağza geldiğini, nice insanın hayatını kaybettiğini anımsattı.
Yaşanılan her deprem, sel ve heyelan felaketinin bu gerçeği yüze çarptığını dile getiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, bunun İzmir’de, Malatya’da, Elazığ’da, Simav’da, Türkiye’nin dört bir yanında yaşandığını kaydetti.
Yakın tarihin en büyük acısı olan 1999 depreminin ardından bu doğrultuda bazı adımlar atılmışsa da millete talep ettiği ekonomik ve konforlu konut arzının yeteri kadar sunulamadığına işaret eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Hükûmete geldiğimizde TOKİ vasıtasıyla inşa edilmiş konut sayısı neydi biliyor musunuz? 43 bin. Biz, bugün bu rakamı 1 milyon 170 binin üzerine çıkardık. Nereden nereye” dedi.
Ayrıca bu konut bölgeleri ve çeşitli kurumlar için 26 bin sosyal tesis inşa ettiklerini aktaran Cumhurbaşkanı Erdoğan, sözlerini şöyle sürdürdü: “Başlattığımız bu son kampanyayla TOKİ vasıtasıyla milletimize sunduğumuz konut sayısını 2 milyona yükseltiyoruz. Ayrıca kentsel dönüşüm projeleri de hızla ilerliyor. Hâlihazırda kentsel dönüşümle üretilen konut sayısı 3 milyonu bulmuş durumdadır. Daha geçenlerde İstanbul Esenler’de 60 bin konutluk kentsel dönüşüm projesinin ilk etabının teslim töreninde vatandaşlarımızın heyecanına ve sevincine ortak olduk. Elbette 81 ilimizi ve ilçelerinin tamamını kapsayan bu büyük konut atılımı ve kentsel dönüşüm projelerimizin yaygınlaşması özel sektörü de harekete geçirmiştir. Nitekim bugün ülkemizde 28,5 milyon konutun 13,5 milyonunun son 20 yılda inşa edildiğini görüyoruz.”
Önce Kovid-19 salgınıyla sarsılan, ardından Rusya-Ukrayna Savaşı’yla daha da derinleşen bir krizin içine sürüklenen dünyadaki gelişmelerin Türkiye’yi de etkilediğine işaret eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, konut ve kira fiyatlarında yaşanan, hiçbir ekonomik ölçüyle kıyaslanamayacak artıştan vatandaşların mağdur olduğuna dikkati çekti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, fırsatçıların yüksek kiralar uyguladığını dile getirerek, şunları kaydetti: “İşte bunun üzerine kira artış sınırlamaları gibi tedbirleri hayata geçirirken, eş zamanlı olarak da arzdaki artışı temin edecek bu çalışmalara başladık. Son dönemde, 2019’da 50 bin, bir sonraki yılda 100 bin haneyi kapsayan iki ayrı sosyal konut projesine milletimizin gösterdiği ilgiden aldığımız cesaretle, Cumhuriyet tarihinin en büyük kampanyasını planladık. Milletimizle paylaştığımız 500 bin konut, 250 bin arsa ve 50 bin iş yeri kampanyamız işte bu hazırlığın neticesidir. Daha sonra arsa sayısını ne yaptık? 1 milyona çıkardık. Ne dedik? Kura ile bu arsaların da dağıtımını yapacağız. TOKİ desteğiyle kendi evini yapmak isteyen tüm vatandaşlarımızı bu kampanyaya davet ettik. Atacağımız adım nedir? Atacağımız adım şu, altyapıyı biz yapacağız, konutu da vatandaşımız yapacak.”
Türkiye’de TOKİ’nin sunduğu imkânlarla ev sahibi olabilmiş milyonlarca insanın bulunduğunu hatırlatan Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bizim için en büyük mükâfat, bu vatandaşlarımızdan aldığımız duadır. Bugün de yeni kampanyamızın temelini atarken, yine vatandaşlarımızın duasına talibiz” diye konuştu.
“Kampanyaya başvuru sayısının 8 milyona yaklaşması, ne kadar doğru iş yaptığımızı, ne büyük bir ihtiyacı karşıladığımızı göstermektedir” diyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, konut ve arsaların tamamı hizmete girdiğinde yaklaşık 6 milyon vatandaşın daha huzurlu, güvenli yuvasına kavuşmuş, yaklaşık yarım milyon insanı istihdam edecek iş yerlerinin faaliyete geçmiş olacağını söyledi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, projeyi açıkladıkları tarihten sadece 40 gün sonra yaptıkları bu temel atma töreninin de millete olan taahhütleri konusundaki hassasiyetlerinin yanında iş yapma kapasitelerinin büyüklüğünü de gösterdiğini vurguladı.
Temelini attıkları ilk etap 5 bin 615 konutun Ankara, Zonguldak, Kırşehir, Kahramanmaraş, Aydın, Bolu, Konya, Afyonkarahisar, Diyarbakır, Uşak, Erzurum, Muğla, Yozgat, Manisa, Amasya, Tunceli ve Elazığ illerini kapsadığını aktaran Erdoğan, hazırlıklar tamamlandıkça bu temelleri kısa bir sürede 81 ilin ve ilçelerinin tamamına yaygınlaştıracaklarını dile getirdi.
Türkiye ekonomisinin, proje kapsamında yapılacak 900 milyar liralık yeni yatırımla, 2 trilyon liralık ivme kazanacağını belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, “İnşallah söz verdiğimiz şekilde 2 yıl içinde 250 bin konutluk ilk etabı, 2028’e kadar da 500 bin konutun tamamını bitirip hak sahiplerine teslim edeceğiz. Akşam başka, sabah başka, yalan yok, ne dediysek o, bugüne kadar ne dediysek o. TOKİ’nin yapılmış konutlarını biliyorsunuz, bunları hep görüyorsunuz” ifadelerini kullandı.
Temel atma töreninin, Malatya ve Elazığ depremlerinin üçüncü, İzmir depreminin ikinci yılında yapılıyor olmasının da ayrıca anlam taşıdığını dile getiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Depremle sarsılan şehirlerimizdeki vatandaşlarımızı 40 bin konut inşa ederek nasıl en kısa sürede yuvalarına kavuşturduysak inşallah bu projeyi de aynı kararlılıkla hayata geçireceğiz” diye konuştu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, bu tarihî projenin hazırlıklarını yürüten ve icrasını gerçekleştiren Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığına, TOKİ’ye, yüklenici firmalara ve tüm çalışanlara teşekkür etti.
“YENİ BİR ŞEHİRCİLİK ATILIMINI BAŞLATTIK”
Ülkenin yönetimine talip olarak yola çıkarken “Türkiye’de artık hiçbir şey eskisi gibi olmayacak” dediklerini hatırlatan Cumhurbaşkanı Erdoğan, 20 yılda her alanda ülkeye asırlık hizmet, eser kazandırarak millete verdikleri sözü tuttuklarını söyledi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bugün itibarıyla Türkiye’de artık illerimizin, ilçelerimizin tamamını kuşatan yeni bir şehircilik atılımını başlattık ve bunu iddiayla söylüyoruz” dedi.
Şehir hastanelerine de değinen Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Eski hastanelerin hâlini düşünün ama şimdi şehir hastanelerimize gittiğiniz zaman konfor ortada. Her yönüyle, odalarımız pırıl pırıl. Bay Kemal’in SSK Genel Müdürü olduğu zaman hastanelerimizin hâli ortadaydı” değerlendirmesini yaptı.
Vatandaşların konut, arsa ya da iş yeri alarak bu atılıma ortak olabileceğini kaydeden Cumhurbaşkanı Erdoğan, sözlerini şöyle sürdürdü: “Altyapıları ve imarı hazırlanmış, inşaata hazır arsalar bu yeni atılımımızı diğerlerinden farklı kılıyor. TOKİ’nin yaptığı konutlardan birini almaya hak kazanamayan vatandaşlarımızdan dileyenler yine TOKİ desteğiyle bu arsalarda kendi evini yapabilecek. Tek kat veyahut da zemin artı bir kat. İstediğin gibi evini yapacaksın, altyapı bizden. Müşterek hisseli arsaların da bu projeye dâhil edilmesiyle çok hareketli, çok bereketli bir konut atılımının bizi beklediğine inanıyoruz. Dikey mimari değil, yatay mimari. Eskiden tek beklentisini, başını sokacak bir eve sahip olmak şeklinde ifade eden vatandaşlarımızın bugün daha yüksek standartlar istediğini de biliyoruz. Yeni projelerimizi sadece konut ihtiyacını değil çağın gerektirdiği yeni imkânları da insanlarımızın hizmetine sunacak bir anlayışla planlıyoruz. Yıllarca bir yuva sahibi olmak gayesiyle tasarruf yapan, biriktiren, borçlanan vatandaşlarımızı mecburiyetten değil mutluluk içinde yaşayacakları yuvalarına kavuşturmak istiyoruz.”
“DEPREM GERÇEĞİNİ ASLA UNUTMUYORUZ”
Projeler sayesinde ev sahibi olanların buralarda kendileri ve çocukları için uzun, hayırlı, mutlu bir gelecek hayal etmelerini sağlamanın çabası içinde olduklarını ifade eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, yaptıkları çalışmalarda deprem gerçeğini asla unutmadıklarını dile getirdi.
Bununla da sınırlı kalmadıklarını, bu projeler vasıtasıyla çevre düzeniyle parkıyla çarşısıyla camisiyle ulaşımıyla okuluyla sağlık merkeziyle tüm insani ihtiyaçlarıyla adeta kendi kendine yeterli küçük şehirler kurduklarını anlatan Cumhurbaşkanı Erdoğan, yeni projeleri mahalle kültürünün tüm güzelliklerini yaşatacak şekilde planladıklarını bildirdi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Biz hep yaptığımız gibi şehircilik alanında da eserlerimizle hizmetlerimizle konuşmayı tercih ediyoruz” dedi.
“MİLLETİMİZ KAZANACAKSA BİZ HER TÜRLÜ BEDELİ GÖZE ALARAK NE YAPILMASI GEREKİYORSA YAPARIZ”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, şunları ifade etti: “Biz işte bu kültürü yaşatacak bu tür projeler yapmaya özel önem veriyoruz. Yeni kuracağımız mahallelerimizde, sitelerimizde, konut alanlarında tüm bu güzellikler, bu muhabbetler, bu keyifler yaşanacak. Şehit ve gazi yakınlarımız, kahramanlarımızın aziz hatıralarını bu sokaklarda yaşatacak. Engelli kardeşlerimiz engelsiz bir hayata en güzel adımları bu caddelerde atacak, emekli kardeşlerimiz buralarda hak ettikleri sevgi ve saygıyı iliklerine kadar hissedecek. Gençler, bu mahallelerde özgüven kazanacaksınız, hayata daha bir umutla inançla azimle bakacaksınız. Milletimizin yıllarca özlemini, hasretini çektiği tüm eser ve hizmetler gibi konut projelerinin hayata geçirilmesini de bize nasip eden Rabbime şükrediyorum. Ülkemiz, kuzeyinden güneyine, doğusundan batısına tüm şehirleriyle oralardaki külliyelerimiz, camilerimiz, hanlarımız, hamamlarımız, meydanlarımızla Türkiye Yüzyılı’na hazırlanıyor. Bundan 10 yıl önce 6,5 milyon yapıyı içeren tarihimizin en büyük kentsel dönüşüm hamlesini bu anlayışla başlatmıştık. Hatırlarsanız o gün ‘biz her türlü siyasi bedeli göğüsleriz, yeter ki milletimiz kazansın’ demiştik. Hedefimizin yaklaşık yarısını dönüştürerek milyonlarca insanımızın can ve mal güvenliğini sağladığımız şu günlerde yine aynı şeyi söylüyoruz, milletimiz kazanacaksa biz her türlü bedeli göze alarak ne yapılması gerekiyorsa yaparız.”
Şehirleri sadece konutlarıyla değil maziden atiye tüm zenginliğini, birikimi koruyarak geliştirdiklerini belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Ankara’da başkentimizin ilk toplu konut projesi Saraçoğlu Mahallesi’ni yeniden düzenleyerek şehrimize armağan ediyoruz. Hergelen Meydanı’nda, Hacı Bayram Veli Hazretleri’nin arşınladığı yolları temizliyoruz” dedi.
“DÜNYADAKİ KRİZLERİN HAYAT PAHALILIĞI OLARAK TEZAHÜR EDEN OLUMSUZ ETKİLERİNİ DE ANCAK ORTADAN BİZ KALDIRIRIZ”
Ülkenin 450 ayrı noktasında yürüttükleri millet bahçeleri projeleriyle her yaştan insana yeni nefes alanları, hayat alanları açtıklarını bildiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, şunları kaydetti: “Dikkat ederseniz bunların hepsi şehircilik alanında yaptığımız çalışmalar. Eğitimde, sporda, sosyal desteklerde durum aynı. Sağlıkta, ulaştırmada, enerjide, sanayide, tarımda durum aynı. Bir de bu CHP’ye bir sorun. Siz ne yaptınız, ne yaptın? Bir sorun. Ziya Paşa diyor ki; ‘Eşek ölür kalır semeri, insan ölür kalır eseri.’ Biz eserlerimizle konuşuyoruz. Güvenlikte, savunmada, adalette durum aynı. İHA’larımız var mı? SİHA’larımız var mı? Akıncılarımız var mı? Evelallah daha neler olacak neler. Yatırımda istihdamda, üretimde, ihracat ve cari fazla ile büyümede durum aynı. Velhasıl her alanda ülkemizi asırlık eser ve hizmetlere kavuşturmak için gece gündüz çalıştık, çabaladık, mücadele ettik. 81 vilayetimizde göreve geldiğimizde 76 üniversite vardı. Şimdi 81 vilayetimizin tamamında 208 üniversite var. Üniversitesi olmayan ilimiz yok. Dünyadaki krizlerin hayat pahalılığı olarak tezahür eden olumsuz etkilerini de ancak ortadan biz kaldırırız. Dikkat ederseniz Türkiye’yi ekonomik bakımdan geliştirecek, insanlarımızın sıkıntılarına çözüm getirecek programı, hazırlığı, kararlılığı olan tek siyasi kadro biziz.”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, 28 Ekim’de Ankara Spor Salonu’nda “Türkiye Yüzyılı Vizyonu”nu açıklayacağını hatırlatarak, “Gelişmiş ülkelerin dahi ciddi sıkıntılarla karşı karşıya olduğu bir dönemde Türkiye’nin büyüyerek, güçlenerek yoluna devam edebilmesi bu sayededir. İnşallah 2023’te milletimizin desteğini tekrar alarak, Türkiye Yüzyılı’nın inşasını sürdüreceğiz” dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, konuşmasının ardından sahneye davet ettiği çocuklar ve beraberindeki protokol üyeleriyle Konya, Zonguldak, Aydın, Kırşehir, Erzurum, Bolu, Kahramanmaraş ve Diyarbakır’daki temel atma törenlerinin yapıldığı yerlerde protokol üyeleriyle canlı bağlantı kurdu.
“2024 yılı ihracat rakamlarında Cumhuriyet tarihinin rekoruna imza attık”
GENÇ GAZETECİLER İSTANBUL
Cumhurbaşkanı Erdoğan, 2024 yılı ihracat rakamlarının açıklanması programında yaptığı konuşmada, “Yılın tamamında ihracat rakamlarında Cumhuriyet tarihinin rekoruna imza attık. 2024 yılı mal ihracatımız, 2023 yılına göre yüzde 2,5 oranında artarak 262 milyar dolara çıktı” dedi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Ticaret Bakanlığı ve Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) iş birliği ile Haliç Kongre Merkezi’nde düzenlenen 2024 yılı ihracat rakamlarının açıklanması programına katıldı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, programdaki konuşmasında, katılımcıları selamlarken iş dünyasının, Türk milletinin, dost ve kardeş halkların yeni yılını tebrik etti.
Katılımcıların 1 Ocak itibarıyla başlayan üç aylarını da tebrik eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Rabb’im bizleri Ramazan-ı Şerif’e de sağlık ve afiyetle kavuştursun diyorum” ifadesini kullandı.
“GAZZE MEZALİMİ İÇİMİZDE BÜYÜK BİR YARA OLARAK 2024 SENESİ BOYUNCA DA KANAMAYA DEVAM ETTİ”
Gazze ve Lübnan başta olmak üzere Türkiye’nin yakın çevresinde savaşların, katliamların ve çatışmaların eksik olmadığı zorlu bir yılın geride bırakıldığını dile getiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, şöyle devam etti: “Tüm dünyanın gözleri önünde 15 aydır devam eden ve 50 bin masumun hayatına mal olan Gazze mezalimi içimizde büyük bir yara olarak 2024 senesi boyunca da kanamaya devam etti. 2024’ün son haftalarında Suriye’ye doğan özgürlük ve adalet güneşinin 2025 senesinde savaş uçaklarının kararttığı Gazze semalarında da sökün etmesini yürekten temenni ediyoruz. Suriye’de 13 yıl boyunca olduğu gibi 7 Ekim 2023’ten beri maruz kaldıkları zulüm karşısında Filistinli kardeşlerimizi de yalnız bırakmadık. Çeşitli kanallardan gönderdiğimiz 100 bin tonluk insani yardımla Gazzeli mazlumların yükünü bir nebze olsun hafifletmeye çalıştık. Filistin devletinin daha fazla ülke tarafından tanınması için diplomatik alanda yürütülen tüm çabalara hem destek verdik hem de öncülük ettik. İsrail’le ticari işlemleri tamamen durduran tek ülke yine Türkiye olmuştur.”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, ayrıca Filistin Serbest Ticaret Anlaşması’nı genişletme müzakerelerini tamamlayarak hem Filistin halkının alınan karardan zarar görmemesini temin ettiklerini hem de kendilerine ilave katkılarda bulunduklarını kaydetti.
Kış mevsiminin bastırmasıyla insani felaketin ağırlaştığı Gazze’de tek bir masumun daha hayattan kopartılmasına tahammülleri olmadığını vurgulayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, şöyle konuştu: “Bu anlayışla katliamların bir an önce durması ve kalıcı barışa giden yolun önünün açılması için yoğun gayret sarf ediyoruz. İnşallah önümüzdeki dönemde çok yönlü yürüttüğümüz bu çabalarımızın müspet sonuçlarını görmeyi ümit ediyoruz. Filistin halkıyla dayanışma adına hükûmetimizin aldığı bu karara destek veren iş dünyamızın tüm temsilcilerine bir kez daha şahsım, milletim adına teşekkür ediyorum. İçeriden ve dışarıdan gelen bütün eleştirilere rağmen nasıl Suriye’de haklı çıkan biz olduysak Gazze krizinde de tarih haklılığımızı teyit edecek, Türkiye’nin adaletten, barıştan ve merhametten yana olan tavrının isabetli olduğunu görecektir. Allah’ın izniyle bundan en küçük bir şüphe duymadık ve duymuyoruz.”
“ENFLASYONLA MÜCADELE DÜNYADA GEÇEN YILA DAMGASINI VURDU”
Her yıl, bir önceki yılın dış ticaret rakamlarını değerlendirmenin iktidarlarının âdeta bir geleneği hâline geldiğini aktaran Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Karnemizi önümüze koyduğumuz, başarılarımızın ve eksiklerimizin muhasebesini yaptığımız bu toplantılarımıza büyük önem veriyoruz. Bunu, aynı zamanda halka hesap verme prensibimizin asli bir unsuru olarak görüyoruz. Bu gelenek inşallah bundan sonra da devam edecek” ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, her yıl artan dış ticaret rakamlarının bir tarafında hükûmetin, diğer tarafında özel sektörün bulunduğunu belirterek fedakârca çalışarak Türk ürünlerini dünyanın dört bir yanına ulaştıran ihracatçıları ve iş dünyasının elçilerini tebrik etti.
“BÖLGEMİZDE YAŞANAN BÜTÜN ZORLUKLARA RAĞMEN TÜRKİYE HEDEFLERİNE DOĞRU EMİN ADIMLARLA İLERLEMEKTEDİR”
2024 yılında Türkiye’nin dış ticaret alanında yakaladığı ivmeyi tüm yönleriyle inceleyeceklerini dile getiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, şöyle devam etti: “Dış ticaret rakamlarının objektif değerlendirmesini yaparken şu noktanın gözden ırak tutulmaması gerektiği kanaatindeyim. Türkiye olarak özellikle bölgesel gelişmeler bağlamında belirsizliklerle dolu son derece sancılı ve sarsıntılı bir yıl geçirdik. Karadeniz’den komşularımız olan Rusya-Ukrayna arasındaki savaş, kimi zaman çok tehlikeli boyutlara vararak 2024 yılında da devam etti. Koronavirüs sürecinde geçici denilerek devreye alınan korumacı tedbirler maalesef geçen yıl da küresel ticareti olumsuz etkilemeyi sürdürdü. Tüketim, üretim ve enflasyon gibi temel ekonomik göstergelerde salgınla beraber başlayan bozulmanın üstesinden henüz gelinemedi. Jeopolitik gerilimler, siyasi çalkantılar ve henüz tam istenilen seviyelere gelinemeyen enflasyonla mücadele dünyada geçen yıla damgasını vurdu.”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, 2025 senesinde nispeten daha iyi bir yıl beklenildiğini, 2025’te küresel iktisadi faaliyetin toparlanmakla birlikte salgın öncesi ortalamalarının altında seyredeceğinin anlaşıldığını vurgulayarak, OECD’nin tahminlerine göre dünya ekonomisinin 2024 yılını yüzde 3,2’lik büyümeyle kapatacağının, 2025 yılında ise yüzde 3,3’lük bir büyüme oranına ulaşacağının öngörüldüğüne değindi.
ABD ekonomisinin sırasıyla yüzde 2,8 ve yüzde 2,2 oranında, Avro Bölgesi’nin ise yüzde 0,8 ve yüzde 1,2 oranında büyümesinin beklendiğini aktaran Cumhurbaşkanı Erdoğan, şöyle konuştu: “En büyük ticaret ortağımız olan Almanya’daki olumsuz görünümün bizim açımızdan Avro Bölgesi için önemli bir risk unsuru teşkil etmektedir. Ama kendimize yeni pazarlar, yeni ticaret ortakları bularak inşallah bu riski de minimize etmeye çalışacağız. Genel tabloya baktığımızda, şunu net bir şekilde görebiliyoruz. Küresel mal ve hizmet ticareti 2025 yılı için olumlu sinyaller vermesine karşın çözüme kavuşturulamayan sıcak çatışmalar ve jeopolitik gerilimler sebebiyle daha tedbirli, temkinli hareket etmemizi elzem kılmaktadır.”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, küresel ekonomide ve bölgede yaşanan bütün bu zorluklara rağmen Türkiye’nin hedeflerine doğru emin adımlarla ilerlediğini belirtti.
“İSTİHDAM SON BİR YILDA 1 MİLYON 31 BİN KİŞİ ARTTI”
Yatırım, istihdam, üretim ve ihracat odaklı büyüme stratejisiyle yeni başarı hikâyeleri yazmaya devam edeceklerini kaydeden Cumhurbaşkanı Erdoğan, şu verileri paylaştı: “2024 yılının üçüncü çeyreğinde yüzde 2,1 oranında büyüme kaydeden ekonomimiz tam 17 çeyrektir, kesintisiz büyüyor. Böylece yılın ilk 9 ayında yüzde 3,2 oranında büyüme oranına ulaştık. 2023 yılında 1 trilyon 130 milyar dolar olan ekonomimiz 2024 yılının üçüncü çeyreğinde yıllıklandırılmış olarak 1 trilyon 260 milyar doları buldu. 2023 yılında 13 bin 243 dolar olan kişi başına gelirimizin 2024 yılında 15 bin doları aşmasını, 2025 yılında ise 17 bin dolar seviyesinin üzerine çıkmasını bekliyoruz; nereden nereye. 2025 yılı için net ihracat ve sabit sermaye yatırımlarının da desteğiyle yüzde 4 büyüme oranına ulaşmayı hedefliyoruz. Üretimin güçlü etkilerinin son açıklanan istihdam verilerine de yansıdığını memnuniyetle ifade etmek isterim. İstihdam son bir yılda 1 milyon 31 bin kişi arttı. İstihdam edilenlerin sayısı 2024 yılı ekim ayında 32 milyon 970 bin kişiye ulaşarak tarihin en yüksek seviyesini gördü. Ocak-Ekim 2024 döneminde, işsizlik oranımız ortalama yüzde 8,8 oranıyla son 23 yılın en düşük düzeyine inmiştir. Erkeklerde yüzde 6,6 ile yine işsizlikte tarihimizin en iyi oranını yakaladık.”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, 2023 yılı haziran ayında başlayan ve enflasyonla mücadelede sağlam bir zemin oluşturmayı amaçlayan geçiş sürecinin 2024 yılı haziran ayı itibarıyla sona erdiğini, ikinci aşama olan dezenflasyon sürecinin başladığını dile getirdi.
“2025 YILINDA DA ENFLASYON ORANIMIZ İLAN EDİLEN SEVİYELERDE GERÇEKLEŞECEK”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, bu sabah TÜİK tarafından açıklanan 2024 yılına ait enflasyon verilerinin uyguladıkları politikaların doğruluğunu teyit ettiğini belirterek, “Enflasyon aralıkta aylık bazda yüzde 1,03 olurken yıllık bazda yüzde 44,38’e gerilemiştir. Yıllık enflasyon 2023 sonuna göre 20 puan, 2024 Mayıs ayındaki zirve seviyesine göre 31 puan düşmüştür. 2025 yılında da enflasyon oranımız orta vadeli programla ve enflasyon raporunda ilan edilen seviyelerle uyumlu şekilde gerçekleşecektir. Bu umut verici gelişmelerin arkası inşallah gelecek” ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, piyasaların hükûmete, politikalara, ekonomi programına ve tüm bunlarla birlikte Türk ekonomisinin güçlü potansiyeline güvendiğini vurguladı.
Bu konuda ihracatçıların desteğinin çok kıymetli olduğunu söyleyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Gerek ihracatımızı hedeflerimizle uyumlu bir şekilde artırmaya gerekse enflasyonu tekrar tek haneli rakamlara düşürmeye katkıda bulunmak için iş dünyamızın tüm paydaşlarından samimi destek bekliyoruz” diye konuştu.
“İHRACATÇILARIMIZIN MESELELERİYLE İLGİLENDİK”
Türkiye’yi çok farklı seviyeye taşıdıklarını vurgulayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, ihracatçılar ve iş insanlarıyla yüzlerce seyahate çıkıp dünyayı adeta karış karış dolaştıklarını dile getirdi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, gittikleri her yerde Türkiye’nin potansiyelini, gücünü ve imkânlarını devlet adamlarına ve iş dünyasının temsilcilerine birlikte anlattıklarını kaydederek, “Büyük-küçük ayrımı yapmadan ihracatçılarımızın meseleleriyle ilgilendik. Gümrük işlemlerinden vize sorunlarına, alacak tahsilatından serbest ticaret anlaşmalarına kadar her alanda çözümler ürettik. Zorluklarla karşılaşsak da hep yeni yollar, yöntemler ve pazarlar bulduk” diye konuştu.
Afrika ve Latin Amerika açılım politikaları sayesinde Türk iş dünyasının bu coğrafyalarda da engelleri aşarak güçlü varlık göstermeye başladığına dikkati çeken Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bugün hamdolsun dünyanın her köşesinde ihracattayız. İhracat, Türk ekonomisinin amiral gemisi vasfını hâlen koruyor. Nitekim 2024 yılının ihracat rakamlarına baktığımızda bunu net şekilde görebiliyoruz” ifadesini kullandı.
“2024’TE AVRUPA BİRLİĞİ’NE İHRACATIMIZ YÜZDE 4,2 ARTIŞLA 108,7 MİLYAR DOLARA ULAŞMIŞTIR”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, geçen yıla ait dış ticaret verilerine değinerek şunları paylaştı: “Öncelikle 2024 yılı aralık ayında ihracatımız yüzde 2,2 artışla 23,5 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Böylece aralık ayı aylık ihracat rekorunu kırdık. İthalatımız ise yüzde 11,1’lik artışla 32,3 milyar dolar oldu. Yılın tamamında ihracat rakamlarında Cumhuriyet tarihinin rekoruna imza attık. Biraz evvel ifade ettiğim olumsuzluklara rağmen 2024 yılı mal ihracatımız, 2023’e göre yüzde 2,5 oranında artışla 262 milyar dolara çıktı. Ayrıca son 19 ayın 12’sinde o ayın ihracat rekorunu kırdık. 2024 yılı ocak-aralık döneminde 31 ilimiz 1 milyar doların üzerinde ihracat yaparken, 54 ilimiz de ihracatını artırmıştır. En fazla ihracat yapan 5 ilimiz sırasıyla 56,8 milyar dolarla İstanbul, 32 milyar dolarla Kocaeli, 23,8 milyar dolarla İzmir, 18,2 milyar dolarla Bursa ve 13,2 milyar dolarla Tekirdağ’dır. 2024 yılı genelinde ise ithalatımız yüzde 4,9 düşüşle 344,1 milyar dolara inmiştir.”
Geçen yıl dış ticaret dengesinde olumlu kazanımlar elde ettiklerini belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, şöyle devam etti: “2023’te 106,3 milyar dolar olan dış ticaret açığını, 2024’te 82,2 milyar dolara kadar indirdik. Yani 2024’te dış ticaret açığını tam 24 milyar dolar düşürdük. 2024’te ihracatın ithalatı karşılama oranı ise 5,5 puan artışla yüzde 76,1’e yükseldi. Bu oran, göreve geldiğimiz 2002 yılında sadece yüzde 50 civarındaydı. 2024 yılında ihracatımızda kıymet bazında artışta öne çıkan ilk üç ülke ise yüzde 22,2 artışla Birleşik Krallık, yüzde 9,9 artışla Amerika Birleşik Devletleri ve yüzde 52’lik artışla Suudi Arabistan olmuştur. 2024 yılında Avrupa Birliği’ne ihracatımız yüzde 4,2 artışla 108,7 milyar dolara ulaşmıştır. Avrupa Birliği’nin son 12 ayda ithalatının yüzde 7,5 gerilediği bir ortamda, ülkemizin bu pazara ihracatının artması çok mühimdir. Ayrıca İslam İşbirliği Teşkilatı üyelerine ihracatımız yüzde 6,1 artarak 70,1 milyar dolara, Türk Devletleri Teşkilatı ülkelerine yüzde 12,9 artışla 11,1 milyar dolara yükselmiştir.”
“EKONOMİMİZ DAHA DENGELİ BÜYÜME TRENDİNDE İLERLEMEKTEDİR”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “İhracatın değer bazında en çok arttığı ilk üç fasılaya şöyle bir baktığımızda motorlu kara taşıtlarında yüzde 5,3 artışla 32,5 milyar doları, demir ve çelikte yüzde 15,1 artışla 10,2 milyar doları, elektrikli makine ve cihazlarda yüzde 6,4 artışla 16,4 milyar doları yakaladığımızı görüyoruz” değerlendirmesini yaptı.
Üretimdeki orta-yüksek ve yüksek teknolojili ürün katkısının altını çizmek istediğini vurgulayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, şunları kaydetti: “2024 yılında yüksek teknolojili ürünlerin ihracatı, kıymet bazında tam yüzde 19 oranında artışla 8,8 milyar dolara yükselmiştir. Orta-yüksek teknolojili ürünlerin ihracatı ise yüzde 2,8 artışla 92,4 milyar dolara ulaşmıştır. 2022’de yüzde 36,9 olan orta-yüksek ve yüksek teknolojili ürün ihracatının payı 2023’te yüzde 40,4’e, bu yıl yüzde 41’e çıkmıştır. Bu durum, ürünlerimizdeki nitelik artışının önemli işaretidir. Döviz ihtiyacımız azalırken makroekonomik istikrarımız güçlenmekte, dolayısıyla ekonomimiz daha dengeli büyüme trendinde ilerlemektedir” diye konuştu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, ihracat rakamlarının ülke, millet ve ekonomi için hayırlara vesile olmasını temenni ederek, “Bu başarının altında fabrikalarda alın teri döken işçiden ustabaşına, atölyelerde emek veren çıraktan kalfaya, insanımıza istihdam kapısı olan işveren ve yatırımcıdan ürünlerimizi dünyayla buluşturan ihracatçılarımıza kadar herkesin imzası vardır. Tabii bu rekor ihracat rakamlarına, kadınların yüzde 20’nin üzerinde katkı yaptığını memnuniyetle belirtmek isterim. Başta kadınlar olmak üzere bütün ihracatçılarımızı ve emeği geçen herkesi yürekten tebrik ediyorum” ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, mal ihracatı gibi hizmet ihracatında da hedeflerini aşmanın bahtiyarlığını yaşadıklarını söyledi.
2024 yılında hizmet ihracatı hedeflerinin 110 milyar dolar olduğunu anımsatan Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Yılın ilk 10 ayında 97,1 milyar dolar hizmet ihracatına ve 54 milyar dolar hizmet ticareti fazlasına ulaştık. Yıllıklandırılmış olarak bakıldığında, ekim ayı itibarıyla gerçekleştirdiğimiz 112,5 milyar dolar hizmet ihracatı ile hedefimiz olan 110 milyar doların üzerine çıktık” diye konuştu.
Gerek mal ticaretinde gerçekleşen performansın gerekse hizmetlerin güçlü katkısının cari işlemler dengesine olumlu yansıdığını belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, şöyle devam etti: “Cari işlemler hesabı 5 yıl sonra ilk kez son 5 aydır aylık bazda fazla vermiştir. 2024 yılı sonunda cari işlemler açığının geçen yılki 40,4 milyar dolardan 10-11 milyar dolar seviyesine kadar gerileyeceği anlaşılıyor. Böylece 2024 yılında cari işlemler açığının millî gelire oranının yüzde 1’in altında kalacağına inanıyoruz. Hep söylediğim gibi bu başarılar yalnızca birer başlangıç noktasıdır. Çok daha büyük başarılara ulaşmak için durmadan, yorulmadan, yandık-bittik diyen felaket tellallarına aldırmadan çalışmaya devam edeceğiz.”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türk ekonomisinin kıvanç kaynağı olan ihracatçıların dün olduğu gibi yarın ve daima yanlarında olacaklarını dile getirerek, “2024 yılında mal ve hizmet ihracatçılarımıza toplam 24,7 milyar lira destek sağladık. İhracat desteklerine tahsis ettiğimiz bütçeyi 2025 yılında 33 milyar liraya çıkartıyoruz” ifadelerini kullandı.
İhracatçıların finansmana erişimini kolaylaştırmak için devletin ilgili tüm kurumlarının ortak çaba harcadığını belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, finansmanda sadece Eximbank’la yetinmediklerini, İhracatı Geliştirme Anonim Şirketiyle önemli bir adım atarken, kefalet sistemiyle de teminat sorununa çözüm getirdiklerini kaydetti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Merkez Bankamız finansmana erişimi desteklemek amacıyla reeskont kredilerinin günlük limitini 13 kat artışla 4 milyar liraya çıkardı. Merkez Bankası son 1 yılda 573 milyar liralık reeskont kredisi kullandırdı” dedi.
“DESTEK SÜREÇLERİNİ HIZLANDIRMAYI AMAÇLIYORUZ”
Türkiye’yi daha güçlü, rekabetçi ve sürdürülebilir bir ekonomik yapıya kavuşturmak için yoğun çaba içinde olduklarını kaydeden Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Ticaret Bakanlığımızca ‘2025 Yılı İhracat Planı’ çalışmalarını da başlatmış bulunuyoruz. İhracatçılarımızın yurt içi ve yurt dışı fuar katılımlarına yönelik desteklerin kapsamını genişletmeyi, desteklere erişimini kolaylaştırmayı ve destek süreçlerini hızlandırmayı amaçlıyoruz” şeklinde konuştu.
Sadece 2024 yılının değerlendirmesini yapmadıklarını, aynı zamanda 2025’in de hedeflerini belirlediklerini söyleyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, şunları kaydetti: “Geçtiğimiz sene, 2024 yılı mal ve hizmet ihracatı için sizlere 375 milyar dolar hedefini koymuştum ve hamdolsun size olan güvenimi boşa çıkarmadınız. 2025 yılında mal ve hizmet ihracatı olarak toplamda 390 milyar doları geçeceğimize inanıyorum. Önümüzdeki yıl, hedeflerimizi de aşan bir ihracat rakamına ulaşacağınız konusunda Cumhurbaşkanınız olarak ben sizlere güveniyorum.”
Cumhuriyet tarihinin en yüksek ihracat rakamının ülkeye ve millete hayırlı olmasını dileyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, Ticaret Bakanlığı, Türkiye İhracatçılar Meclisi, Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu ve ticaretin artırılması için özveriyle çalışan herkesi tebrik etti.
“Terörsüz Türkiye ve terörsüz bölge vizyonumuzu gerçeğe dönüştüreceğiz”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, yeni yıl dolayısıyla yayımladığı mesajında, “Önümüzdeki dönemde terörsüz Türkiye ve terörsüz bölge vizyonumuzu gerçeğe dönüştürmek için kararlı adımlar atacağız. Ülkemizin önünde yeni bir yol açacak bu sürecin suhuletle, karşılıklı iyi niyet ve anlayış içinde yürümesi için her türlü gayreti gösteriyoruz. Ama gerektiğinde, devletimizin kadife eldiven içindeki demir yumruğunu devreye almaktan da çekinmeyeceğiz” dedi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, yeni yıl dolayısıyla yayımladığı mesajında şunları kaydetti:
“Aziz milletim, hepinizi en kalbi duygularımla, muhabbetle selamlıyorum. Bugün 2024’e veda ediyor, yeni umut, beklenti ve hayallerle 2025 senesini karşılıyoruz. Öncelikle yeni miladi yılın ülkemiz, milletimiz, gönül coğrafyamız ve tüm insanlık için hayırlara vesile olmasını Rabbimden niyaz ediyorum.
“BİRBİRİMİZE DAHA SIKI KENETLENECEĞİZ”
Geçtiğimiz yıl boyunca istiklal ve istikbalimiz uğrunda toprağa düşen tüm şehitlerimizi rahmetle yâd ediyor, gazilerimize şükranlarımı sunuyorum. Millet olarak 2025 yılında birliğimizi, beraberliğimizi, dayanışmamızı, inşallah, daha da güçlendirecek, birbirimize daha sıkı kenetleneceğiz.
Geride bıraktığımız 2024 senesi, ülkemiz içinde ve bölgemizde pek çok kritik gelişmeye sahne oldu. Mahallî idareler seçimlerini, tam bir demokrasi şöleni havasında, Türk demokrasisinin olgunluğunu tüm dünyaya yeniden gösterdiğimiz bir iklimde, hamdolsun, başarıyla gerçekleştirdik.
Milletimizin iradesi sandıkta özgürce tecelli ederken, kazanan demokrasimizle birlikte yine 85 milyon vatandaşımızın tamamı oldu. Tercihleri ne olursa olsun, seçim sandıklarını birer bayram yerine çeviren vatandaşlarıma bugün bir kez daha teşekkür ediyorum.
Seçimlere ve bölgemizde patlak veren yeni krizlere rağmen, kararlılıkla uyguladığımız ekonomi programımızın meyvelerini toplamaya başladık. İstihdamda, ihracatta, üretimde, turizmde, savunma sanayiinde ve diğer alanlarda çok önemli başarılara imza attık.
Deprem bölgemizi yeniden ayağa kaldırma çalışmalarımızda ciddi mesafe katettik. Yeni yılda bu çalışmalar daha da hızlanacak.
Enflasyondaki düşüşün, özellikle yılın son aylarında, artarak devam etmesi 2025 yılı hedeflerimize ulaşacağımızı teyit ediyor. Vatandaşımızın refah kaybını telafi edecek, alım gücünü artıracak politikalara ağırlık vermek suretiyle, inşallah, daha iyi yerlere geleceğiz.
“HEDEFLERİMİZE ULAŞACAĞIZ”
Konut, kira ve gıda başta olmak üzere fahiş fiyatlarla milletin ekmeğine göz diken fırsatçılarla mücadelemizi, 2025 senesinde de kararlılıkla devam ettireceğiz.
Vatandaşlarımdan, geçmişte Türkiye’ye çok ağır faturalar ödetmiş popülist söylemlere prim vermemelerini özellikle istirham ediyorum.
Son 22 yılda bu ülkenin ve milletin tüm meselelerini nasıl biz çözdüysek, ekonomideki konjonktürel sıkıntıların üstesinden de yine biz geleceğiz. Doğru yoldayız, Allah’ın izniyle hedeflerimize de ulaşacağız. Sizlerden sadece biraz daha sabır, metanet ve anlayış istiyoruz.
“YENİ DÖNEMİN SURİYE’DE KALICI İSTİKRARA KAPI ARALAMASI İÇİN GEREKEN HER TÜRLÜ DESTEĞİ SAĞLAYACAĞIZ”
Aziz milletim, 2024 senesinin son haftaları köklü tarihî, beşerî ve komşuluk ilişkilerimizin bulunduğu Suriye’de yeni bir dönemin kıvılcımı oldu. Yeni dönemin Suriye’de kalıcı barışa, huzura, istikrara ve ekonomik refaha kapı aralaması için gereken her türlü desteği sağlayacağız.
Suriye’de istikrar ortamı kök saldıkça inanıyorum ki, 13 yıldır vatan hasreti çeken Suriyeli muhacirlerin gönüllü geri dönüşü de kolaylaşacaktır. Bu süre boyunca ensar millet olmanın en güzel örneklerini sergileyen tüm vatandaşlarımdan Allah razı olsun” diyorum.
“GAZZE’DEKİ KATLİAMLARA İLK GÜNDEN İTİBAREN EN GÜÇLÜ TEPKİYİ VEREN ÜLKEYİZ”
Gazze’deki katliamlara ilk günden itibaren en güçlü tepkiyi veren, vicdanlı ve adaletli duruşunu her platformda ortaya koyan ülke konumundayız. Gazze’de ve diğer Filistin topraklarında 15 aydır devam eden katliamların son bulması, burada da barışın tesisi için yoğun gayret sarf ediyoruz.
Başkenti Doğu Kudüs olan, 1967 sınırları temelinde özgür, egemen ve toprak bütünlüğüne sahip bir Filistin devletinin kurulması için 2025 yılında da tüm gücümüzle çalışacağız.
“TEMENNİMİZ, 2025 YILINDA KUZEYİMİZDE DE YENİ BİR DÖNEMİN BAŞLAMASIDIR”
Her ikisi de Karadeniz’den komşumuz olan Rusya-Ukrayna arasındaki savaşın adil bir barışla sona erdirilmesi önceliğimiz olmayı sürdürüyor. Temennimiz, 2025 yılında kuzeyimizde de yeni bir dönemin başlamasıdır.
Sınırlarımız ötesinde bütün bu diplomatik hamleleri hayata geçirirken, ülkemiz içinde en önemli gündemimiz iç cephemizin tahkimatı olacaktır.
Türkiye Yüzyılı’nı, kardeşliğin yüzyılı yapmakta kararlıyız. Önümüzdeki dönemde terörsüz Türkiye ve terörsüz bölge vizyonumuzu gerçeğe dönüştürmek için kararlı adımlar atacağız. Ülkemizin önünde yeni bir yol açacak bu sürecin suhuletle, karşılıklı iyi niyet ve anlayış içinde yürümesi için her türlü gayreti gösteriyoruz. Ama gerektiğinde, devletimizin kadife eldiven içindeki demir yumruğunu devreye almaktan da çekinmeyeceğiz.
Bu çerçevede 2025 yılında milletimize inşallah yeni müjdeler vermeyi ümit ve arzu ediyoruz. Rabbim yar ve yardımcımız olsun.
Rabbim bizleri hizmetkârı olmaktan şeref duyduğumuz aziz milletimize ve umudunu Türkiye’ye bağlamış yüz milyonlarca mazluma mahcup etmesin diyorum. Bu temennilerle yeni takvim yılının ülkemiz, milletimiz ve tüm insanlık için hayırlar getirmesini diliyor, her birinizi saygıyla selamlıyorum.
Yeni miladi yılınız kutlu olsun. Kalın sağlıcakla.”
Size daha iyi hizmet sunabilmek amacıyla çerezleri kullanıyoruz. Çerezler Hakkında Aydınlatma Metni için tıklayınız. Bu siteyi kullanmaya devam ederseniz, Gizlilik ve Çerez Politikamızı kabul etmiş olursunuz.
Size daha iyi hizmet sunabilmek amacıyla çerezleri kullanıyoruz. Çerezler Hakkında Aydınlatma Metni için tıklayınız. Bu siteyi kullanmaya devam ederseniz, Gizlilik ve Çerez Politikamızı kabul etmiş olursunuz.
Gerekli cookie, sayfa gezinmesi ve web sitesinin güvenli alanlarına erişim gibi temel işlevleri etkinleştirerek bir web sitesi kullanıma yardımcı olur. Web sitesi bu cookie olmadan düzgün çalışamaz.
Tercih cookies, bir web sitesinin, tercih ettiğiniz diliniz veya bulunduğunuz bölgeniz gibi, web sitesinin davrandığını veya görünüşünü değiştiren bilgileri hatırlamasını sağlar.
İstatistik cookies, web sitesi sahiplerinin anonim olarak bilgi toplayıp bildirerek ziyaretçilerin web siteleriyle nasıl etkileşimde bulunduğunu anlamalarına yardımcı olabilir.
Pazarlama cookies, ziyaretçileri web sitelerinde izlemek için kullanılır. Amaç, bireysel kullanıcıya ilgi çekici ve böylece yayıncılar ve üçüncü taraf reklamverenler için daha değerli olan reklamları görüntülemektir.
Sınıflandırılmamış cookies, bireysel kurabiye sağlayıcıları ile birlikte sınıflandırma sürecinde olduğumuz cookies.
